L’assicuranza d’invaliditad (AI) è in’assicuranza sociala svizra ch’è obligatorica per tuttas e tuts. Ella ha l’intent da metter a disposiziun ils meds necessaris per viver a las persunas assicuradas ch’èn pertutgadas d’invaliditad – saja quai cun agid da mesiras d’integraziun u cun ina renta.
Tgi che abita u lavura en Svizra, è assicurà obligatoricamain tar la AI. Per pudair far valair las prestaziuns da la AI ston pliras premissas esser ademplidas.
Burgaisas e burgais da stadis da la UE u da la AECL han ils medems dretgs sco Svizras e Svizzers. Sche Vus essas d’in auter pajais, pon las prestaziuns vegnir scursanidas en cas d’in return en quest pajais, nun che quest pajais haja concludì ina cunvegna davart l’assicuranza sociala cun la Svizra.
Sut tschertas cundiziuns pon las Svizras ed ils Svizzers sco er las burgaisas ed ils burgais da stadis da la UE u da la AECL che n’abitan betg en in da quests pajais s’assicurar voluntarmain tar la AI.
Per far quai stuais Vus contactar l’uffizi da la AI responsabel. Sche Vus abitais en Svizra, stuais Vus contactar l’uffizi cumpetent da Voss chantun da domicil. Cunfinarias e cunfinaris ston sa drizzar a l’uffizi da la AI dal chantun, en il qual els lavuran. Sche Vus vivais e lavurais a l’exteriur, stuais Vus As drizzar a I’Uffizi da la AI per persunas assicuradas a l’exteriur.
Per retrair prestaziuns stuais Vus emplenir in formular d’annunzia.
La AI examinescha la dumonda che Vus avais inoltrà. La AI decida, sche Vus avais il dretg da prestaziuns e, sche quai è il cas, da tgeninas.
Igl è en Voss interess da betg spetgar cun l’annunzia. Sche Vus spetgais memia ditg, pon las prestaziuns vegnir scursanidas per quest motiv.
Mesiras d’integraziun
Mesiras d’integraziun servan al mantegniment u a la meglieraziun permanenta ed essenziala da l’activitad da gudogn.
Per As gidar a salvar Vossa plazza u a chattar ina nova lavur, po la AI As cussegliar u porscher ina scolaziun, servetschs per l’intermediaziun da lavur, ina orientaziun professiunala u mesiras d’occupaziun.
La AI po er surpigliar ils custs da mesiras medicinalas e metter a disposiziun meds d’agid, sco ina sutga cun rodas u in apparat d’udida.
A persunas cun problems psichics pon vegnir concedidas mesiras per sa disar vi dal process da lavur u per stabilisar la persunalitad.
Sche Vus As participais ad ina mesira d’integraziun e na retirais nagina renta, avais Vus il dretg da diarias. L’autezza dependa da Vossa ultima paja. Er custs da viadi e custs per la tgira d’uffants durant la mesira d’integraziun vegnan surpigliads.
Renta da la AI
Sch’ina integraziun n’è betg pussaivla u betg suffizienta, examinescha la AI il dretg d'ina renta d’invaliditad. Per retrair ina renta stuais Vus esser inabla u inabel da lavurar durant in onn ed en media per almain 40 pertschient. Plinavant sto questa situaziun valair sco irreversibla.
La renta vegn calculada individualmain. Ella dependa dal grad d’invaliditad, da las entradas decisivas e dal dumber d’onns da contribuziun.
En cas che Vus retirais ina renta da la AI ed avais uffants, avais Vus supplementarmain il dretg d'ina renta per mintga uffant sut 18 onns (sut 25 onns, sche l’uffant è en scolaziun). La renta d’uffants importa 40 pertschient da la renta da la AI.
Ina renta d’invaliditad pudais Vus er retrair da l’assicuranza d’accidents u da l’assicuranza militara.
Indemnisaziun a persunas dependentas d’agid
Vus pudais retschaiver ina indemnisaziun a persunas dependentas d’agid, en cas che Vus duvrais agid d’autras persunas per incumbensas quotidianas sco sa vestgir, levar, ir a letg, mangiar u l’igiena dal corp.
L’indemnisaziun vegn pajada supplementarmain a la renta da la AI. La summa dependa da la dimensiun da Vossa restricziun. Mo persunas che abitan en Svizra pon retrair ina indemnisaziun a persunas dependentas d’agid.
Ina indemnisaziun a persunas dependentas d’agid pudais Vus er retrair da l’assicuranza d’accidents u da l’assicuranza militara.
Contribuziun d’assistenza
En cas che Vus retirais ina indemnisaziun a persunas dependentas d’agid, vivais a chasa e pajais ina terza persuna ch’As sustegna, po la AI pajar ina contribuziun d’assistenza. La finamira è che Vus na stoppias betg ir en ina chasa da tgira.
L’autezza da questa contribuziun d’assistenza dependa dal temp impundì e da las qualificaziuns ch’i dovra per il sustegn.
Prestaziuns supplementaras
Sche tut las contribuziuns da la AI na tanschan betg per cuvrir ils basegns elementars, avais Vus il dretg da prestaziuns supplementaras.
Pagina d’internet dals posts d’infurmaziun AVS/AI
Adressas dals uffizis da la AI
Pagina d’internet dals posts d'infurmazium AVS/AI cun dumondas e respostas
Formulars d’annunzia per la AI
Pagina da ch.ch davart l’inabilitad da lavurar
Pagina da ch.ch davart l’assicuranza d’accidents