E-voting signifitga che las votantas ed ils votants pon dar giu lur vusch per internet a chaschun d'ina votaziun dal pievel u d'ina elecziun. Quai vegn fatg sin in computer, tablet u smartphone. Ellas ed els na ston pia betg pli ir en il local electoral u – per la votaziun per correspundenza – tar ina chascha da brevs.

En Svizra sco manaschi d'emprova

Actualmain vegnan fatgas en singuls chantuns emprovas cun e-voting. Las vuschs ch’èn vegnidas inoltradas via e-voting èn valaivlas.

Las emprovas èn limitadas. En in chantun dastgan vegnir admessas al e voting maximalmain 30 pertschient da las persunas cun dretg da votar ed en l'entira Svizra maximalmain 10 pertschient. Actualmain na vegnan questas quotas per bler betg cuntanschidas.

Finamiras dal e-voting

La Confederaziun ed ils chantuns promovan las emprovas dad e voting per digitalisar la cultura e la tradiziun dals dretgs politics da la Svizra. Els vesan en quai avantatgs per la democrazia: I na pon betg vegnir dadas vuschs nunvalaivlas e la dumbraziun vegn simplifitgada.

Profitar duain er persunas cun impediments che han il dretg da votar, per exempel persunas cun impediments da la vesida. Per internet pon ellas votar pli simpel en moda autonoma. E las Svizras ed ils Svizzers a l'exteriur èn tar la votaziun electronica main dependents dals servetschs da posta ch'ellas ed els han a disposiziun.

Mintga chantun decida sez, sch'el vul far emprovas cun e-voting u betg. Il chantun decida er, tgeninas persunas cun dretg da votar ch'el admetta a las emprovas.

Actualmain fan ils chantuns Basilea-Citad, Son Gagl, Turgovia e Grischun talas emprovas. As infurmai sin las paginas d'internet da quests chantuns, sche Vus vulais savair, tge persunas che pon far diever dal e-voting e co che quai funcziuna.

En fasas anteriuras, a partir da l’onn 2004, han tut en tut 15 chantuns fatg emprovas cun e-voting (ZH, BE, LU, GL, FR, SO, BS, SH, SG, GR, AG, TG, NE, GE, VD).

Sche Vus essas admessa u admess a las emprovas cun e voting, survegnis Vus in attest da votar cun codes da controlla persunals. Ils codes da controlla duvrais Vus per dar giu ina vusch sin via electronica e per controllar, sche Vossa vusch è vegnida transmessa correctamain.

Sin l'attest da votar chattais Vus las infurmaziuns, co che Vus arrivais via internet sin il portal dad e-voting da Voss chantun ed instrucziuns per dar giu Vossa vusch e per controllar tala. Vus survegnis er las indicaziuns, fin cura che Vus stuais votar sin via electronica.

Vossa vusch vegn transmessa en moda criptada. Las autoritads na pon betg chattar ora, co che Vus avais votà.

Sin la plattafurma dad e-voting dals chantuns vegn il e voting declerà pass per pass.

Attenziun: Sche Vus avais votà sin via electronica, vegn Voss attest da votar registrà e bloccà per la votaziun per posta u a l'urna. Cun in attest da votar ch'è gia vegnì utilisà per e voting, na pudais Vus betg pli dar giu Vossa vusch en il local da votaziun. E las vuschs ch'entran cun in attest da votar gia utilisà, na vegnan betg dumbradas.

Quant segir che e voting è, dependa dal sistem che vegn duvrà per quest intent. E co che quest sistem vegn applitgà. La lescha prescriva, che tant il sistem sco er sia gestiun ston vegnir survegliads fitg severamain.

En Svizra stat a disposiziun actualmain il sistem dad e voting da la Posta svizra. La Posta sezza l'ha sviluppà e laschà controllar: Per far questa controlla vegn in sistem mess a disposiziun a tut las persunas interessadas, per exempel a hackers. Tgi che chatta in sbagl u ina largia da segirezza, vegn remunerà.

Il sistem e sia gestiun èn er vegnids controllads d'instanzas independentas. Questas controllas fitg vastas èn vegnidas fatgas da persunas spezialisadas da tut il mund per incumbensa da la Confederaziun. Ils resultats da las controllas èn vegnids publitgads. Sin la pagina d'internet da la Chanzlia federala chattais Vus ulteriuras infurmaziuns davart la segirezza dal e voting.