Curtamain
La populaziun e l'economia èn dependentas d'infrastructuras da traffic modernas ed effizientas. Per quest motiv investescha la Confederaziun cuntinuadamain en la rait da viafier e da vias. Perquai ch'il traffic è dapi il 1990 pli che sa dublegià sin las vias naziunalas, datti en differents lieus adina puspè colonnas. En consequenza da quai guntgeschan camiuns ed autos sin vias che mainan tras vitgs e tras quartiers d'abitar. Quest traffic da guntgida reducescha la segirezza e la qualitad da viver da la populaziun. La Confederaziun ed ils chantuns han l'incumbensa da prender mesiras cunter quai. Ina da quellas è quella d'eliminar stretgas en la rait da las vias naziunalas cun agid da cumplettaziuns en tscherts lieus.
Cun il pass da cumplettaziun 2023 vulan il Cussegl federal ed il parlament eliminar las stretgas sin ils suandants sis trajects:
A1 tranter Le Vengeron e Nyon
A1 tranter Berna-Wankdorf e Schönbühl
A1 tranter Schönbühl e Kirchberg
A2 a Basilea (nov tunnel dal Rain)
A4 a Schaffusa (2. fora dal tunnel Fäsenstaub)
A1 a Son Gagl (3. fora dal tunnel Rosenberg)
Per quests projects èn planisads custs da 4,9 milliardas francs. Els vegnan finanziads dal traffic motorisà, quai or dal fond per las vias naziunalas ed il traffic d'aglomeraziun ch'è lià ad in intent. La procedura da permissiun na vegn betg midada: Las persunas, las vischnancas e las federaziuns ch'èn pertutgadas directamain, han la pussaivladad da s'exprimer tar ils singuls projects e d'eventualmain far recurs davant dretgira. Cunter il pass da cumplettaziun 2023 èsi vegnì fatg in referendum. Perquai vuschain nus davart quel.
Recumandaziun dal Cussegl federal e dal parlament: gea
En differents lieus èn las vias naziunalas surchargiadas ed il traffic crescha vinavant. Las consequenzas èn colonnas ed auts custs per la populaziun e per l'economia. Cun sis projects vulan il Cussegl federal ed il parlament eliminar sistematicamain stretgas, per che camiuns ed autos na guntgeschian betg en quartiers d'abitar ed en vitgs.
Recumandaziun dal comité da referendum: na
Per il comité da referendum è la cumplettaziun planisada bler memia chara e dovra memia bler terren. Ils problems da traffic existents na vegnian betg schliads. Las cumplettaziuns chaschunian dapli traffic, ulteriuras colonnas, ina pli gronda contaminaziun da l'aria, canera e dapli emissiuns da CO2. Dumandada saja ina planisaziun dal traffic cun in bun egl.
Curtamain
Las locatarias ed ils locataris dastgan dar en sutlocaziun temporarmain lur abitaziun u singulas stanzas. Il medem vala per localitads da fatschenta. Mintgatant manca dentant il consentiment necessari da la locatura u dal locatur. U che l'abitaziun vegn dada en sutlocaziun per in pretsch memia aut. Il parlament vul impedir tals abus e midar las regulaziuns dal Dretg d'obligaziuns.
En l'avegnir ston las locatarias ed ils locataris che vulan dar en sutlocaziun stanzas, far la dumonda correspundenta en scrit a la locatura u al locatur. Per la sutlocaziun ston ellas ed els plinavant avair in consentiment en scrit da la locatura u dal locatur. Da nov dastga la locatura u il locatur refusar ina sutlocaziun cunzunt, sche la sutlocaziun duai durar pli che 2 onns. Sche la locataria u il locatari violescha las obligaziuns en connex cun la sutlocaziun, po la locatura u il locatur pronunziar in'admoniziun en scrit. Sche l'admoniziun na fa nagin effect, po ella u el disdir il contract da locaziun cun in termin da 30 dis. Cunter quest project èsi vegnì fatg in referendum. Perquai dovri ina votaziun.
Recumandaziun dal Cussegl federal e dal parlament: gea
La midada da lescha duai impedir abus en connex cun la sutlocaziun. Quai è necessari. Pervia dal svilup sin il martgà d'abitaziuns da locaziun e pervia da la derasaziun da plattafurmas online datti numnadamain dapli abus. Las locatarias ed ils locataris han dentant anc adina il dretg da dar en sutlocaziun lur abitaziun u singulas stanzas.
Recumandaziun dal comité da referendum: na
Tenor il comité da referendum restrenscha il project massivamain la sutlocaziun cumprovada. Questa schicana pertutgia plirs tschient millis persunas e saja mo in element d'ina gronda attatga sin la protecziun dals locataris. En l'avegnir smanatschian disditgas pervia da bagatellas. La finamira dal project saja da pudair pronunziar pli facilmain disditgas per alura pudair auzar anc pli fitg ils tschains da locaziun.
Curtamain
Il Dretg d'obligaziuns prevesa, che las proprietarias ed ils proprietaris d'abitaziuns u da localitads da fatschenta dadas en locaziun possian utilisar svelt puspè sezs quests objects. Quest uschenumnà agen basegn gioga particularmain en trais cas ina rolla: Tgi che cumpra ina immobiglia, dastga disdir il contract da locaziun a las locatarias ed als locataris cun il termin legal da 3 mais en cas d'abitaziuns e da 6 mais en cas da localitads da fatschenta, er sch'il contract actual prevesa in termin da disditga pli lung. En cas d'in agen basegn dastgan las proprietarias ed ils proprietaris disdir in contract da locaziun er durant il temp da bloccada da 3 onns, che po valair en cas d'ina dispita giuridica cun las locatarias ed ils locataris. E la finala gioga l'agen basegn ina rolla en connex cun l'uschenumnada prolungaziun da la locaziun en cas da direzza. Suenter ina disditga permetta questa prolungaziun a las locatarias ed als locataris da restar pli ditg en in'abitaziun u en las localitads da fatschenta.
Oz valan premissas severas per l'agen basegn: Quel sto esser urgent. Cun la nova regulaziun basti, sche l'agen basegn è impurtant ed actual. Quest fatg po la proprietaria u il proprietari cumprovar meglier e perquai disdir pli facilmain il contract da locaziun. La nova regulaziun procura plinavant, che las prolungaziuns da las locaziuns che vegnan concedidas, èn pli curtas. Cunter quest project èsi vegnì fatg in referendum. Perquai dovri ina votaziun.
Recumandaziun dal Cussegl federal e dal parlament: gea
Per il Cussegl federal ed il parlament è la protecziun da la proprietad in element impurtant. En cas da basegn duain las proprietarias ed ils proprietaris d'abitaziuns e da localitads da fatschenta pudair utilisar svelt sezs quests objects. Cun il project daventi pli facil da far valair l'agen basegn. Quai po scursanir las proceduras giuridicas che duran savens ditg.
Recumandaziun dal comité da referendum: na
Il comité da referendum fa valair, ch'i saja gia oz pussaivel da disdir in contract da locaziun pervia d'in agen basegn. En realitad faciliteschia la nova regulaziun da disdir ils contracts da locaziun a las locatarias ed als locataris e d'auzar suenter anc pli fitg ils tschains da locaziun. Quai saja mo in element d'ina gronda attatga sin la protecziun dals locataris.
Curtamain
En Svizra na vegnan las prestaziuns ch'èn cuvridas da l'assicuranza obligatorica da malsauns, betg finanziadas en moda unitara. En cas da tractaments ambulants (en las praticas da medi, tar il terapeut u en l'ospital senza pernottaziun) paja la cassa da malsauns. En cas da tractaments staziunars (en l'ospital cun pernottaziun) surpiglia il chantun almain 55 pertschient dals custs, en cas da prestaziuns da tgira a chasa u en ina chasa da tgira stgars la mesadad dals custs. Il rest surpiglia mintgamai la cassa da malsauns. Quai procura per fauss impuls: Pazientas e pazients vegnan tractads inutilmain savens en moda staziunara, er sch'in tractament ambulant fiss medicinalmain pli raschunaivel e tut en tut pli favuraivel.
Cun ina midada da la Lescha davart l'assicuranza da malsauns ha il parlament decidì, che tut las prestaziuns da l'assicuranza obligatorica da malsauns vegnan finanziadas cuminaivlamain da las cassas da malsauns e dals chantuns e tenor la medema clav da repartiziun. Da nov surpiglian ils chantuns tar tut las prestaziuns almain 26,9 pertschient e las cassas da malsauns maximalmain 73,1 pertschient dals custs. Questa finanziaziun unitara duai reducir fauss impuls sco er promover tractaments ambulants e la collavuraziun da medias, terapeuts, tgirunzas ed apotechers. Perquai ch'ils chantuns e las cassas da malsauns finanzieschan cuminaivlamain tut las prestaziuns, han els in pli grond interess da promover mintgamai quel tractament ch'è medicinalmain il pli raschunaivel ed il pli favuraivel. Quai duai er distgargiar las pajadras ed ils pajaders da premias. Cunter la refurma èsi vegnì fatg in referendum.
Recumandaziun dal Cussegl federal e dal parlament: gea
Per il Cussegl federal e per il parlament reducescha la finanziaziun unitara ils fauss impuls che chaschunan l'augment dals custs da sanadad. Ella promova tractaments ambulants e gida ad evitar dimoras inutilas a l'ospital. Uschia vegn meglierada la qualitad dal provediment da sanadad ed i vegnan spargnads custs.
Recumandaziun dal comité da referendum: na
Per il comité survegnan las cassas da malsauns cun la refurma memia blera controlla sur noss sistem da sanadad. La refurma sforzia la populaziun da pajar premias anc pli autas, ella promovia ina medischina da duas classas ed ella rinforzia la reducziun da las prestaziuns da la tgira a chasa ed en las chasas da tgira.